Prof. Dr. Gönül Çatlı
Çocuğunuza diyabet tanısı konduysa..

Çocuğunuza diyabet tanısı konduysa..

On altı yıldır çocuk hekimi, 11 yıldır da Tip 1 diyabetli çocuklarla çalışan bir doktor anneyim. Meslek hayatındaki en büyük dönüm noktası nedir? diye soracak olursanız, hiç tereddütsüz ‘anne olmak’ diye cevaplarım. Daha önce de mesleğimi çok severek yapıyordum ama anne olduktan sonra özellikle kronik hastalığı olan çocukların ebeveynlerini daha iyi anladığımı, yaşadıkları endişeyi yüreğimin derinliklerinde hissedebildiğimi fark ettim.

Tip 1 diyabet ne yazık ki çocuklarda en sık gördüğümüz kronik hastalıklardan biri. Genellikle ani başlangıçlı olduğundan çocuğuna diyabet tanısı konan anne ve babalar için bu durum önce büyük bir şok etkisi yaratıyor ve Tip 1 diyabetin ciddi bir durum olduğu ve ömür boyu süreceği gerçeğini kabullenmek zor olabiliyor. Sonra acaba bu niçin bizim başımıza geldi? diye düşünüp bir sebep aranıyor, çoğunlukla da ebeveynler kendilerini veya birbirlerini suçluyorlar.

Aslında tip 1 diyabetin sebebi tam olarak bilinmiyor. Şunu lütfen aklınızdan çıkarmayın: Çocuğunuz siz bir şeyleri yanlış yaptığınız için diyabet olmadı. Tip 1 diyabet genetik yatkınlığı olan kişilerde bazı çevresel faktörlerin ve viral enfeksiyonların tetiklemesiyle ortaya çıkıyor ve maalesef şu anda bunun olmasını engelleyecek bir şey yok. Üstelik önünüzde sonsuz bir yeni görev listesi gibi duran şeker ölçme, hipoglisemi, keton, insülin kalemi, glukagon gibi, belki de adını daha önce hiç duymadığınız şeylerle karşı karşıya olmanız muhtemel.

Bunun da ötesinde, çocuğunuzun beslenme biçimini değiştirmek, artık neden istediği zaman istediği şeyi yiyemeyeceğini ona anlatabilmek ve belki de doğru yapmadığınızda suçluluk hissetmek gibi başka sorunlarınız da var. Tüm bunlar diyabet teşhisinizi takip eden haftalar ve aylar içinde sinirli, morali bozuk ve bunalmış hissetmenize yol açabilir. Bu süreç, duygusal iyileşmenizin önemli bir parçasıdır, bu yüzden bir an önce atlatmaya ya da görmezden gelmeye kalkışmayın.

Kendinizi ve çocuğunuzu motive etmek için küçük başarıları kutlayın, çok sevdiği abur cuburlar yerine onu mutlu edecek sağlıklı ve eğlenceli atıştırmalıkları birlikte hazırlayın. Zaman geçtikçe, yeni hayatınıza uyum sağladığınızı ve diyabeti öğrendikçe kendinize daha fazla güvendiğinizi göreceksiniz. Diyabeti daha iyi öğrenmek için soru sormaktan çekinmeyin. Randevunuzdan önce düşüncelerinizi, duygularınızı ve sorularınızı yazın.

Randevudan sonra doktorunuzun söylediği her ayrıntıyı hatırlamak zor olabilir, bunun için gerekirse görüşme sırasında not alabilirsiniz. Çocuğunuza diyabet tanısı konması kendinizi yalnız hissetmenize neden oluyorsa sizi anlayan insanlarla veya diğer diyabetli çocukların ebeveynleriyle konuşmak ve çocuklarınızı da tanıştırmak işe yarayabilir. Düşünecek çok şey ve hayata dair yapılması gereken çok fazla değişiklik varken, bu teşhisle başa çıkmakta zorlanmanız ve biraz desteğe ihtiyacınız olması tamamen normal. Bu dönemde diyabet teşhisiyle başa çıkmanıza yardımcı olacak tavsiyeleri ve desteği hekiminiz ve diyabet ekibi size verecektir.

Eğer yine de baş etmekte zorlanıyorsanız profesyonel yardım almak da işe yarayabilir. Unutmayın diyabet yönetiminde başarı için işbirliği şarttır. Diyabet yönetimi bir ekip işidir ve bu ekibin en önemli parçası sizsiniz